Jakich spraw dotyczy tajemnica adwokacka?
Zachowanie tajemnicy adwokackiej to jedna z fundamentalnych zasad tego zawodu. Klient, korzystający z usług adwokata, musi mieć pewność, że treść rozmów nie wyjdzie poza gabinet, a adwokat zachowa w tajemnicy wszystko, czego dowiedział się w czasie udzielania pomocy prawnej. Czy od tej reguły są jednak odstępstwa?
Czym jest tajemnica adwokacka i co obejmuje?
Tajemnica adwokacka obejmuje wszystkie kwestie związane z udzielaniem pomocy prawnej lub prowadzeniem sprawy, a jej zachowanie jest obowiązkiem adwokata (pod groźbą odpowiedzialności dyscyplinarnej). Zachowanie tajemnicy ma charakter dożywotni niezależnie od aktualnego statusu stosunku obrończego lub pełnomocniczego. Tylko w niektórych, ściśle określonych przez prawo przypadkach, istnieje możliwość zwolnienia adwokata z jej zachowania.
W myśl zapisów Kodeksu Etyki Adwokackiej adwokat jest nie tylko zobowiązany do zachowania tajemnicy, ale i zabezpieczenia przed jej ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem. Tajemnica obejmuje nie tylko słowa klienta, ale też zgromadzone materiały i dokumenty uzyskane od klienta i osób powiązanych.
Czy adwokat może być zwolniony z zachowania tajemnicy?
Jedynym uzasadnionym przypadkiem wyłączenia obowiązku zachowania tajemnicy jest przeciwdziałanie wprowadzeniu do obrotu finansowego wartości majątkowych z nielegalnych źródeł i zapobieganie aktom finansowego terroryzmu.
Innym przypadkiem, kiedy obowiązek zachowania tajemnicy adwokackiej może zostać zniesiony, jest sprawa karna o morderstwo. Do przesłuchania adwokata może dojść wówczas, gdy wiedza o możliwości popełnienia przestępstwa, jest niezbędna dla dobra wymiaru sprawiedliwości i nie ma szans na ustalenie przebiegu zdarzenia na podstawie innego materiału dowodowego.
Bardziej transparentne są regulacje Kodeksu Postępowania Cywilnego. W myśl przepisów świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie, jeżeli zeznanie wiązałoby się z pogwałceniem tajemnicy zawodowej. Rozstrzygnięcie, czy tajemnica zawodowa jest na tyle „istotna”, że świadek może odmówić, leży w gestii adwokata.